Γράφει ο ΩΡΛ Δρ. Σουλαντίκας Κωνσταντίνος
Τι είναι οι υπερτροφικές αμυγδαλές;
Υπερτροφία των αμυγδαλών ονομάζεται η χρόνια διόγκωση του λεμφικού ιστού που εντοπίζεται στα παρίσθμια (κοιλότητες στο βάθος του στόματος). Στα παιδιά συνοδεύεται συνήθως από διόγκωση των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) και μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα. Οι αμυγδαλές αποτελούν τμήμα του ανοσοποιητικού μας συστήματος και θεωρούνται χρήσιμες για την καταπολέμηση μικροβίων μέχρι την ηλικία των 5 ετών.
Η υπερτροφία τους μπορεί να είναι παρούσα από τη γέννηση ή να συμβεί στην παιδική και προ-εφηβική ηλικία όπου, στις περισσότερες περιπτώσεις, παρατηρείται φυσιολογική μεγέθυνσή τους. Ενδιάμεσα και μετά το πέρας αυτών των περιόδων, οι αμυγδαλές κανονικά μικραίνουν σε μέγεθος.
Με την πάροδο του χρόνου, οι αμυγδαλές τελικά μπορεί να μικρύνουν από μόνες τους ή να παραμείνουν υπερτροφικές μέχρι την ενήλικη ζωή. Οι συχνές φλεγμονές των αμυγδαλών οδηγούν συχνά σε αύξηση του μεγέθους τους, το οποίο παραμένει μετά τη θεραπεία της αμυγδαλίτιδας.
Οι υπερτροφικές αμυγδαλές δεν προκαλούν πάντα συμπτώματα. Το αν θα ταλαιπωρήσουν ή όχι τον άνθρωπο εξαρτάται από το μέγεθός τους σε σχέση με την ανατομία και το μέγεθος της στοματικής κοιλότητας. Τα συχνότερα συμπτώματα που προκαλούν είναι:
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Διαταραχές ύπνου (ροχαλητό, άπνοιες, κόπωση την ημέρα)
- Αλλαγή της φωνής
- Κακοσμία στόματος
- Δυσκολία στην κατάποση
Στα παιδιά τα συμπτώματα μπορεί να είναι θορυβώδη με ανορεξία, δυσκολία στο τάισμα, καθυστέρηση της ανάπτυξης, ανήσυχο ύπνο και ήπια διόγκωση των τραχηλικών λεμφαδένων. Σε προχωρημένες καταστάσεις, μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα με την καρδιά και το αναπνευστικό καθώς και ανωμαλίες διάπλασης του στόματος και του προσώπου τους.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται εύκολα από ωτορινολαρυγγολόγο με τον απλό έλεγχο της στοματικής κοιλότητας. Οι υπερτροφικές αμυγδαλές είναι μεγάλες σε μέγεθος, με λεία επιφάνεια χωρίς πυώδη βύσματα και μπορεί να έρχονται σε επαφή μεταξύ τους στη μέση γραμμή. Συχνά ο υπερτροφικός λεμφικός ιστός έχει στην επιφάνεια του μικρές κοιλότητες ή κρύπτες μέσα στις οποίες εγκλωβίζονται υπολείμματα τροφών που προκαλούν την κακοσμία στόματος. Οι καλοήθης υπερπλασία των αμυγδαλών είναι και από τις δύο μεριές. Η μονόπλευρη υπερτροφία πρέπει να κινεί υποψίες και συστήνεται πάντα βιοψία για τον αποκλεισμό κακοήθων βλαβών.
Ποια η κατάλληλη θεραπεία;
Η θεραπευτική προσέγγιση στα παιδιά εξαρτάται από την ηλικία τους και την σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους. Μπορεί να χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι το παιδί να ξεπεράσει τα 5 έτη ή να μεγαλώσει κι άλλο, αν δεν έχει σοβαρά προβλήματα, έτσι ώστε η αμυγδαλές να μικρύνουν από μόνες τους. Σε περίπτωσεις σοβαρής υπνικής άπνοιας, διαταραχής της ανάπτυξης λόγω δυσφαγίας, ανατομικής δυσπλασίας του προσώπου και καρδιοαναπνευστικών επιπλοκών, συστήνεται άμεσα η χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών.
