Ο λαιμός ή τράχηλος στην ιατρική ορολογία, είναι ένα από τα πιο εκτεθειμένα σημεία του σώματος μας. Αποτελεί την ανατομική δομή που ελέγχει την στήριξη της κεφαλής και την σύνδεση της με το υπόλοιπο σώμα. Έχει άμεση σχέση με την διαμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου μας και συχνά είναι αντικείμενο σχολιασμού. Ένας όμορφος λαιμός είναι σύμβολο κομψότητας, νεότητας και υγείας για το άτομο. Ωστόσο αποτελεί κυρίως ένα ζωτικό όργανο που περιέχει σημαντικό αριθμό ανατομικών στοιχείων σε έναν πολύ περιορισμένο χώρο, συμπεριλαμβάνοντας αγγεία, νεύρα, μύες, λεμφαδένες αλλά και απαραίτητους ενδοκρινείς αδένες για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Το μυοσκελετικό σύστημα του τραχήλου περιέχει πληθώρα μυών που από τη μία προστατεύουν τις ευαίσθητες δομές που περιέχει και από την άλλη επιτρέπουν την ευρεία κινητικότητα της κεφαλής. Επιπλέον, οι μύες του λαιμού, φροντίζουν την ομαλή λειτουργία της αναπνοής, της ομιλίας και της κατάποσης. Η λεπτομερής γνώση των ανατομικών στοιχείων του λαιμού είναι βασική προϋπόθεση για τη σωστή διάγνωση και κυρίως χειρουργική αντιμετώπιση των παθήσεών του. Για την καλύτερη κατανόηση και περιγραφή του τραχήλου, τον κατατάσσουμε σε δύο τρίγωνα σε κάθε μεριά (δεξιά και αριστερά) που διαχωρίζονται από τον στερνοκλειδομαστοειδή μυ, το πρόσθιο κα τοι οπίσθιο τρίγωνο. Το πρόσθιο τραχηλικό τρίγωνο διαχωρίζεται περαιτέρω σε μικρότερα επιμέρους τμήματα με βάση την πορεία των μυών του λαιμού αλλά και τα ζωτικά περιεχόμενα της κάθε ανατομικής δομής. Το υπογενείδιο τρίγωνο βρίσκεται στη μέση γραμμή, κάτω από το σαγόνι και περιέχει μια ομάδα λεμφαδένων που συχνά διογκώνονται στις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού. Το υπογνάθιο τρίγωνο εντοπίζεται αμέσως κάτω από το χείλος της γνάθου, στο πλάι και αποτελείται από τον υπογνάθιο σιελογόνο αδένα, το υπογλώσσιο νεύρο, το επιφανειακό τμήμα του προσωπικού νεύρου, αγγεία που αιματώνουν το πρόσωπο και τον λαιμό και μερικούς λεμφαδένες. Πιο χαμηλά στον λαιμό υπάρχει το καρωτιδικό τρίγωνο που, όπως αποκαλύπτει το όνομά του, περιέχει την κοινή καρωτίδα αρτηρία αλλά και την σφαγίτιδα φλέβα, αρκετά νεύρα (παραπληρωματικό, υπογλώσσιο νεύρο και κλάδους του αυχενικού πλέγματος), τον λάρυγγα, τον φάρυγγα και τους βαθύτερους λεμφαδένες του λαιμού. Το τελευταίο τρίγωνο ονομάζεται μυϊκό και φιλοξενεί πολλούς μύες υπεύθυνους για την κίνηση της κεφαλής και του λαιμού, καθώς και τον θυρεοειδή και τους παραθυρεοειδείς αδένες. Έτσι το κάθε τραχηλικό τρίγωνο έχει τα δικά του μοναδικά χαρακτηριστικά. Η πολυπλοκότητα και η ποικιλία των ζωτικών δομών τους, κάνει την άριστη γνώση της ανατομίας του τραχήλου απαραίτητη για την ασφαλή και επιτυχημένη αντιμετώπιση των παθήσεών του.
Πέραν όμως από την εμπειρία του χειρουργού, την τέλεια γνώση της ανατομίας του λαιμού και των πιθανών ανατομικών παραλλαγών της από άνθρωπο σε άνθρωπο, η σύγχρονη χειρουργική με την εξέλιξη της τεχνολογίας, δίνει σήμερα μοναδικές δυνατότητες για την ολοκληρωμένη θεραπευτική αντιμετώπιση των περισσότερων παθολογικών καταστάσεων. Η σύγχρονη απεικόνιση του λαιμού με αξονική ή μαγνητική τομογραφία υψηλής ανάλυσης, με τη χρήση σκιαγραφικού κατατοπίζει τον χειρουργό σχετικά με την εντόπιση, το μέγεθος, την επέκταση και τη σχέση της παθολογίας με τα ζωτικά σημεία του τραχήλου. Κατά την διάρκεια της επέμβασης στον τράχηλο, η χρήση νευροδιεγέρτη εξασφαλίζει την διάσωση ακόμα και των μικρότερων κλάδων των νεύρων του λαιμού.
Η ηλεκτροδιαθερμία βοηθάει στην εξασφάλιση στεγνού χειρουργικού πεδίου και στην αποφυγή μετεγχειρητικών αιμορραγιών με τον λεπτομερή ηλεκτροκαυτηριασμό των μεγαλύτερων αγγείων αλλά και των μικρών τριχοειδών, χωρίς να προκαλείται καταστροφή των ιστών του τραχήλου. Ο σύγχρονος χειρουργικός εξοπλισμός μας δίνει την δυνατότητα να χρησιμοποιούμε ένα εργαλείο ως ‘’πολυεργαλείο’’ με δυνατότητες διατομής, αιμόστασης και συρραφής των ιστών με την ίδια συσκευή, που χρησιμοποιεί την ενέργεια της τεχνολογίας των υπερήχων. Έτσι η χειρουργική του τραχήλου περιλαμβάνει επεμβάσεις όπως:
- Αφαίρεση των σιελογόνων αδένων (Παρωτιδεκτομή, αφαίρεση υπογνάθιου αδένα)
- Θυρεοειδεκτομή
- Αφαίρεση κυστικών υπολειμμάτων και λοιπών καλοήθων βλαβών του τραχήλου (αδένωμα παραθυρεοειδούς, νευρίνωμα, αιμαγγείωμα, όγκος καρωτιδικού σωματίου κ.α)
- Ριζική αφαίρεση κακοήθων βλαβών τραχήλου με ή χωρίς τραχηλικό λεμφαδενικό καθαρισμό
- Δημιουργία ή σύγκλειση τραχειοστομίας όπου απαιτείται.
- Επεμβάσεις λαρυγγεκτομής
Μίλησαν για τον γιατρό
