Γράφει ο ΩΡΛ Δρ. Σουλαντίκας Κωνσταντίνος
Τι είναι η λαρυγγίτιδα;
Λαρυγγίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή στην περιοχή του λάρυγγα η οποία οδηγεί στο πρήξιμο των φωνητικών χορδών. Όταν οι φωνητικές χορδές πρήζονται, μεταβάλλεται η είσοδος και η έξοδος του αέρα από αυτές με αποτέλεσμα το χαρακτηριστικό βράχνιασμα της λαρυγγίτιδας. Μπορεί να εμφανιστεί όλο τον χρόνο αλλά συχνότερα παρατηρείται τους χειμερινούς μήνες και αφορά όλες τις ηλικίες. Τα παιδιά ηλικίας 3 μηνών έως 5 ετών έχουν ιδιαίτερη επιρρέπεια στην εμφάνιση λαρυγγίτιδας, κάτι που μπορεί να ανησυχήσει έντονα τους γονείς, ιδίως όταν βλέπουν το παιδί τους να δυσκολεύεται να αναπνεύσει. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μια κατάσταση που δεν είναι απειλητική για τη ζωή εκτός αν εξελιχθεί σε επιγλωττίτιδα ή λαρυγγο-τραχειο-βρογχίτιδα που απαιτούν άμεση ιατρική παρακολούθηση και φαρμακευτική αγωγή.
Ποια τα βασικά συμπτώματα;
Η λαρυγγίτιδα συνήθως είναι επακόλουθο μιας λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού όπως το κοινό κρυολόγημα. Τα συνηθέστερα συμπτώματα της λαρυγγίτιδας είναι:
- Βράχνιασμα, αλλοίωση, εξασθένηση έως πλήρης απώλεια της φωνής
- Ερεθισμένος, ξηρός και επώδυνος λαιμός (πονόλαιμος)
- Ξηρός βήχας
- Γαργαλητό στο λαιμό
- Δυσκολία στην κατάποση
Τα συμπτώματα της λαρυγγίτιδας συνήθως εκδηλώνονται το βράδυ. Πυρετός εμφανίζεται σπάνια και συνήθως είναι χαμηλός (δεκατική πυρετική κίνηση). Τα παιδιά, πέραν της βραχνής φωνής, μπορεί να εμφανίσουν τον χαρακτηριστικό βήχα της λαρυγγίτιδας που μοιάζει με γάβγισμα σκύλου (υλακώδης βήχας). Ορισμένες φορές, οι γονείς μπορούν να παρατηρήσουν ένα σφύριγμα ή θόρυβο που κάνει το παιδί όταν παίρνει ανάσα (εισπνευστικός συριγμός). Στην παραπάνω περίπτωση πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με τον γιατρό του παιδιού.
Τι είναι η οξεία και τι η αλλεργική λαρυγγίτιδα;
Η λαρυγγίτιδα χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες: την οξεία και την χρόνια. Η αλλεργική λαρυγγίτιδα είναι μια υποκατηγορία της χρόνιας.
Τα συχνότερα αίτια οξείας λαρυγγίτιδας είναι:
- Ιογενής λοίμωξη που οφείλεται στους ίδιους ιούς που προκαλούν τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- Καταπόνηση της φωνής εξαιτίας έντονης και δυνατής παροδικής χρήσης της (τσακωμοί, φωνές στο γήπεδο) ή σύντομης επαφής με ερεθιστικές ουσίες (ξενύχτι με καπνό τσιγάρου, τραγούδι και αλκοόλ)
- Βακτηριακές (σπανιότερα λόγω της χρήσης εμβολίων) και μυκητιασικές (ανοσοκατεσταλμένοι) λοιμώξεις του λάρυγγα
Όταν η φλεγμονή παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα χαρακτηρίζεται ως χρόνια λαρυγγίτιδα. Η χρόνια λαρυγγίτιδα οφείλεται στην παρατεταμένη έκθεση του λάρυγγα σε ερεθιστικούς παράγοντες. Η παρατεταμένη επαφή των φωνητικών χορδών μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη μορφωμάτων σε αυτές όπως πολύποδες ή κοκκιώματα. Τα συχνότερα αίτια χρόνιας λαρυγγίτιδας είναι:
- Χρόνια επαφή με ερεθιστικές ουσίες (καπνιστές, αλκοόλ, επαγγελματική έκθεση σε χημικές αναθυμιάσεις)
- Συχνή καταπόνηση των φωνητικών χορδών (τραγουδιστές, καθηγητές, γονείς με μικρά παιδιά)
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Αλλεργική λαρυγγίτιδα λόγω επαφής με αλλεργιογόνα
- Χρόνια ιγμορίτιδα
- Ξηροστομία λόγω στοματικής αναπνοής (χρόνια ρινική δυσχέρεια)
Πόσες μέρες κρατάει;
Η οξεία λαρυγγίτιδα διαρκεί συνήθως 4-5 ημέρες και στις περισσότερες περιπτώσεις περνάει μόνη της. Η χρόνια λαρυγγίτιδα είναι η παρατεταμένη φλεγμονή των φωνητικών χορδών διάρκειας περισσότερο από 3 εβδομάδες. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κάθε αλλαγή στη φωνή που διαρκεί για περισσότερο από 2 εβδομάδες, θα πρέπει να ελεγχθεί από ειδικό ΩΡΛ.
Πως κολλάει; Τι ισχύει για την μετάδοση;
Η λαρυγγίτιδα είναι κολλητική μόνο όταν προκαλείται από μικροβιακό παράγοντα (ιοί, μικρόβια, μύκητες, παράσιτα). Η ιογενής λαρυγγίτιδα είναι εκείνη που μεταδίδεται ευκολότερα ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από συμπτώματα κρυολογήματος (ρινικές εκκρίσεις, βήχας). Η πάθηση συνήθως παίρνει επιδημική μορφή τους χειμερινούς μήνες. Ωστόσο, η πλειοψηφία των παιδιών και ενηλίκων που θα έρθουν σε επαφή δεν θα αρρωστήσουν.
Ποια η κατάλληλη αντιβίωση;
Η λαρυγγίτιδα σπάνια χρειάζεται αντιβίωση καθώς περνάει είτε από μόνη της, ή περιορίζοντας την έκθεση στους ερεθιστικούς παράγοντες που την προκαλούν. Αν πρόκειται για μικροβιακή λοίμωξη (εκτός της ίωσης), ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να σας χορηγήσει την κατάλληλη αντιβίωση. Σε σοβαρές περιπτώσεις και κυρίως στα παιδιά, μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθεί εισπνεόμενη κορτιζόνη ή αδρεναλίνη με nebulizer. Κορτιζόνη μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθεί ενδομυϊκά ή από το στόμα στο σπίτι για μερικές μέρες.
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για αντιμετώπιση;
Η αντιμετώπιση στην περίπτωση της χρόνιας λαρυγγίτιδας στοχεύει στον περιορισμό του ερεθιστικού παράγοντα (τσιγάρο, αλκοόλ, γαστρικό υγρό). Όλοι οι τύποι λαρυγγίτιδας βελτιώνονται με κάποιες οδηγίες που στόχο έχουν να ‘’ηρεμίσουν’’ τον λάρυγγα και να επαναφέρουν την φωνή στην φυσιολογική της χροιά.
- Αφωνία τον περισσότερο δυνατό χρόνο. Αν πρόκειται να μιλήσουμε αποφεύγουμε τις φωνές και τους ψιθύρους.
- Εισπνοές με υδρατμούς και εφύγρανση του χώρου
- Ενυδάτωση με άφθονα υγρά και τοπική ενυδάτωση του λαιμού με παστίλιες και γαργάρες
- Αποφυγή αλκοόλ, καφέ και αποσυμφορητικών μύτης
Τα παιδιά θα βοηθηθούν αν τα βγάλουμε έξω να εισπνεύσουν καθαρό κρύο αέρα. Επίσης ένα ζεστό μπάνιο με υδρατμούς είναι συχνά αρκετά αποτελεσματικό. Σε περιπτώσεις που το παιδί παθαίνει συχνές λαρυγγίτιδες, ειδικοί υγραντήρες που κυκλοφορούν στο εμπόριο, μπορούν να χρησιμοποιούνται καθημερινά, για λίγη ώρα, στο δωμάτιο του.
Ζητήστε άμεσα ΩΡΛ εκτίμηση σε περίπτωση:
- Δυσκολίας στην αναπνοή ή την κατάποση
- Πυρετού άνω του 38,5οc
- Έντονου πόνο στο φάρυγγα
- Αιμόπτυση
Επιπλέον στα παιδιά όταν ακούσουμε εισπνευστικό σφύριγμα στην αναπνοή και παρουσία σιελόρροιας, πρέπει να επικοινωνήσουμε άμεσα με τον γιατρό μας ή να κατευθυνθούμε προς το πλησιέστερο νοσοκομείο.
